'Cụm tàu an toàn' hỗ trợ nhau bám biển
Những con thuyền vượt sóng vươn khơi xa hôm nay không còn canh cánh nỗi lo mỗi khi chẳng may gặp khó khăn, trắc trở. Đó là nhờ sự ra đời của mô hình “Cụm tàu an toàn” ở phường Ngọc Hải (quận Đồ Sơn, Hải Phòng). Gần 20 năm hoạt động, “Cụm tàu an toàn” đã giúp đỡ, lai kéo hàng chục chiếc thuyền gặp nạn trên biển, cứu giúp hàng trăm thuyền viên đưa họ trở về đất liền an toàn, qua đó, giúp ngư dân yên tâm bám biển sản xuất, đồng thời, góp phần khẳng định chủ quyền trên biển.
Chờ ngày ra khơi.
Mô hình cụm tàu an toàn
Những ngày đầu tháng 8, chúng tôi có mặt tại phường Ngọc Hải, quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng đúng những ngày rãnh áp thấp nhiệt đới vẫn đang hoạt động mạnh. Bầu trời đen kịt, những đám mây vần vũ. Người dân liên tục bật các kênh thông tin để cập nhật tình hình thời tiết.
Ông Trần Văn Hợp, Chủ tịch Ủy ban MTTQ phường Ngọc Hải cho biết: “Nếu như cách đây vài chục năm, những biến động thời tiết thế này chúng tôi lo lắm. Nhưng thực tình giờ đỡ lo hơn nhiều khi ra khơi có bầu có bạn. Ngọc Hải được biết đến là phường trọng điểm về khai thác, đánh bắt thủy hải sản với hàng trăm ngư dân ngày đêm bám biển. Cho đến hôm nay, anh em đã bảo nhau để đưa thuyền về an toàn”.
Là những người sống chết với biển, từ chính quyền đến mọi người dân Đồ Sơn đều thấu hiểu những băn khoăn, lo lắng của ngư dân mỗi khi lênh đênh trên biển. Những ngày biển động, hoặc khi gặp những biến cố trên biển, nỗi lo này còn lớn hơn rất nhiều. Nhưng cần có người đứng ra làm cầu nối, để gắn kết những ngư dân lại.
Đảng ủy, chính quyền phường Ngọc Hải đã bàn bạc với bộ đội biên phòng thuộc Đồn Biên phòng Đồ Sơn để tìm ra một mô hình phù hợp. Năm 1997, mô hình “Cụm tàu an toàn” ở phường Ngọc Hải ra đời. Khi ấy mới chỉ có 4 cụm gồm 20 tàu. Không phải ai cũng hiểu ngay ý nghĩa của việc thành lập những cụm tàu an toàn. Vì khi tham gia, trước hết, mỗi tàu có thêm trách nhiệm giúp đỡ, hỗ trợ tàu bạn. Cán bộ Mặt trận, Hội Nông dân đã phổ biến trách nhiệm đi kèm với quyền lợi, là được hỗ trợ khi hoạn nạn. Khi ngư dân “thông”, mọi người mau chóng đăng ký tham gia. Ngọc Hải đã nhân rộng mô hình với 15 cụm, 56 tàu, với gần 800 lao động.
Mô hình “cụm tàu an toàn” giúp ngư dân đoàn kết sản xuất trên biển đã tích cực hỗ trợ nhau trong sản xuất, cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị về tình hình an ninh trên biển, tàu nước ngoài hoạt động vi phạm. Năm 2012, thực hiện hướng dẫn thành lập “Tổ ngư dân đoàn kết sản xuất trên biển”, phường Ngọc Hải đã phối hợp với Đồn Biên phòng Đồ Sơn kiện toàn 15 cụm tàu an toàn thành 15 tổ ngư dân đoàn kết sản xuất trên biển. Khi tham gia các tổ ngư dân được bố trí theo cùng ngành nghề, đánh bắt cùng ngư trường, được duy trì, chỉ đạo trực tiếp của ban chủ nhiệm đánh cá xa bờ và khối trưởng khối nghề cá nhân dân.
Ông Trần Văn Hợp cho biết thêm: Mỗi cụm tàu an toàn sẽ có một cụm trưởng đứng ra phụ trách các tàu thuyền viên. Người được bầu làm cụm trưởng phải là những người có kinh nghiệm, uy tín và họ sẽ làm cầu nối giữa chính quyền với nhân dân. Đây là cơ sở để quận Đồ Sơn xây dựng và nhân rộng mô hình “cụm tàu an toàn”, và “ Câu lạc bộ đánh cá xa bờ”.
Bà Đỗ Thị Viện, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ quận Đồ Sơn cho biết: Phường Ngọc Hải đã xây dựng mạng lưới thông tin liên lạc giữa đất liền với khối tàu sản xuất trên biển, đảm bảo liên lạc thông suốt, phục vụ tốt việc nắm tình hình sản xuất và an ninh trên biển. Cuối năm 2014, địa phương đã phối hợp với Liên đoàn Lao động quận thành lập nghiệp đoàn nghề cá với 41 tàu thuyền tham gia, thu hút 161 thuyền viên. Khi tham gia nghiệp đoàn, các tàu đánh bắt cá xa bờ của các đoàn được hỗ trợ đóng bảo hiểm, đóng mới tàu thuyền. Hiện, toàn phường đã có 6 đoàn viên đăng ký đóng mới và một thuyền viên đã được phê duyệt đóng mới tàu cá theo Nghị định 167 của Chính phủ. |
Kiên định bám biển
Trong quá trình thành lập, đến nay các mô hình đã phát huy hiệu quả, hơn 25 lượt tàu thuyền bị sự cố được các thành viên hỗ trợ đưa về bến an toàn. Có những lần từ ngư trường xa, cách đất liền hàng trăm hải lý, một mẻ lưới đang sản xuất giá trị vài chục triệu đồng nhưng các tàu đã chủ động dừng sản xuất để kéo tàu bạn về. Dẫn chúng tôi tới thăm gia đình trưởng cụm Lưu Đình Dũng khi ông đang khâu lưới để chuẩn bị cho chuyến đi biển sắp tới. Dừng tay đan lưới, ông Dũng cho biết: Nghề đi biển gắn bó với gia đình ông mấy đời nay. Với kinh nghiệm hơn 30 năm bám biển đã cho ông những trải nghiệm quý báu về việc phải đoàn kết, giúp đỡ nhau trên biển.
Ông Dũng cho rằng: Trước đây, các ngư dân mang nặng tư tưởng khai thác nhỏ lẻ, “mạnh ai người đấy làm” nên khi gặp nạn rủi ro về người, tài sản rất lớn. Nhưng khi tham gia cụm tàu an toàn bên cạnh việc tích cực hỗ trợ giúp nhau sản xuất trên biển, các thuyền viên còn cung cấp nhiều nguồn tin về tình hình an ninh, tình hình tàu thuyền nước ngoài đang hoạt động.
Từ khi tham gia “Cụm tàu an toàn”, ông Dũng cùng nhiều cụm tàu khác đã trực tiếp phối hợp với Bộ đội biên phòng cứu hộ, cứu nạn thành công hàng trăm ngư dân gặp nạn trên biển, đảm bảo an toàn cả người và tài sản, giúp nhân dân yên tâm lao động sản xuất, kiên định bám biển, giữ vững chủ quyền, nâng cao sản lượng khai thác và tăng thu nhập cho nhiều thuyền viên.
Dệt ước mơ từ những chuyến đi xa
Phường Ngọc Hải có số lượng tàu thuyền chiếm 2/3 tổng số phương tiện trong toàn quận Đồ Sơn. Ngư trường khai thác thủy sản của ngư dân rất rộng, nhiều tuyến trải dài từ Quảng Ninh xuống tới Hà Tĩnh, Quảng Bình. Không thể nói nghề cá không vất vả. Nhưng ở Ngọc Hải, có thể nói nghề không phụ công người.
Trong những câu chuyện kể về những người ngư dân bám biển, nhiều người ngưỡng mộ tài đi biển của lão ngư Lưu Đình Dũng, cụm trưởng “Cụm tàu đánh bắt cá xa bờ”. Hiện ông Dũng đang sở hữu chiếc tàu đánh bắt cá lớn nhất quận Đồ Sơn. Chiếc tàu mang biển hiệu HP 90569 được đóng mới vào cuối năm 2014. Năm năm gần đây, gia đình ông tạo điều kiện cho 15 thuyền viên có công ăn việc làm.
Những thuyền viên này luôn có mức thu nhập bình quân đạt gần 100 triệu/năm. Đối với lao động phụ trên bờ, gia đình ông Dũng thuê 10 lao động với mức thu nhập từ 4 – 5 triệu đồng/tháng. Ngoài đầu tư trang thiết bị, đóng mới tàu cá, ông Dũng còn đầu tư cơ sở chế biến sứa, thủy sản và dịch vụ bán lưới cụ… Chia sẻ với chúng tôi, ông Dũng cho biết: Chính nhờ nghề đi biển mà hiện nay ông có thu nhập ổn định, đời sống kinh tế gia đình được đảm bảo.
Những tấm lưới tưởng đơn sơ mà đã dệt những ước mơ xa, khi hai người con một trai, một gái của gia đình ông cũng đang du học tại Anh quốc. Nhiều hộ gia đình khác tuy tàu nhỏ hơn, nhưng cũng cho thu nhập khá và họ coi gia đình ông Lưu Đình Dũng là tấm gương phấn đấu.
Với những ngư dân Ngọc Hải hôm nay, họ còn là những “chiến sỹ” trên biển. Đánh bắt cá xa bờ, vừa để khẳng định chủ quyền biển đảo, vừa góp phần làm “tai mắt” cho bộ đội biên phòng, cho chính quyền nắm bắt tình hình an ninh trên biển.
Những ngư dân Ngọc Hải đang ngóng biển chờ chuyến đi mới. Không lâu nữa, thay cho những con tàu gỗ, là những con tàu sắt lớn hơn, hiện đại hơn sẽ giúp ngư dân tiếp tục vượt sóng ra khơi xa...
