G7- Hội nghị 'làm quen'

Chủ Nhật 28/05/2017 20:34 (GMT+7)

Hội nghị thượng đỉnh nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7- gồm Italy, Anh, Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản, Mỹ) kết thúc với nhiều bất đồng, đặc biệt về vấn đề biến đổi khí hậu và di cư. Tuy nhiên, trong Thông cáo chung ngày 28/5, các nhà lãnh đạo G7 đã thống nhất bày tỏ quan ngại về tình hình Biển Đông và biển Hoa Đông, kêu gọi phi quân sự hóa trên “các thực thể tranh chấp”.

Từ phải sang trái: Tổng thống Italy Getiloni, Tổng thống Donald Trump, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Canada Justin Trudeau tại Hội nghị G7 Ảnh: Reuters.

Thống nhất vấn đề an ninh

Cuộc họp 2 ngày của các nhà lãnh đạo G7 tại thành phố Taormina trên đảo Sicily, Italy lần này được coi là khá căng thẳng và “khó lường”, bởi Tổng thống Mỹ Donald Trump lần đầu tiên tham dự và ông cũng được cho là có những quyết sách bất ngờ.

Trong Thông cáo chung đưa ra hôm 28/5 khi kết thúc Hội nghị, G7 lấy làm lo ngại với việc Triều Tiên tiếp tục có những hành động được cho là đe dọa sự ổn định và hòa bình “vượt khỏi tầm khu vực”. Các nhà lãnh đạo G7 cho biết sẽ sẵn sàng tăng cường các biện pháp để đối phó, nếu nước này không chịu từ bỏ các chương trình hạt nhân.

Đáng chú ý, trong Thông cáo chung, lãnh đạo G7 cũng bày tỏ quan ngại về tình hình ở Biển Đông và biển Hoa Đông. “Chúng tôi hối thúc tất cả các bên phi quân sự hoá thực thể tranh chấp”- Thông cáo chung nêu rõ, đồng thời phản đối mọi hoạt động đơn phương có thể làm gia tăng căng thẳng khu vực này.

Lãnh đạo G7 cũng tái khẳng định cam kết duy trì trật tự dựa trên luật định trên biển, theo các nguyên tắc của luật quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) và giải quyết tranh chấp hàng hải thông qua ngoại giao cũng như phương tiện pháp lý, bao gồm Tòa Trọng tài.

Liên quan đến vấn đề an ninh, ngày từ ngày nhóm họp đầu tiên (26/5), các nhà lãnh đạo G7 đã ra Tuyên bố chung, gồm 15 điều, bày tỏ thái độ chống chủ nghĩa khủng bố và bạo lực cực đoan trên phạm vi toàn cầu.

Tuyên bố nhận được sự đồng thuận “tuyệt đối” trong bối cảnh châu Âu đang phải hứng chịu sự đe dọa chưa từng có từ chủ nghĩa khủng bố. Vụ tấn công liều chết làm 22 người thiệt mạng ở Anh hôm 22/5 vừa qua được coi là “chất kết dính” lãnh đạo G7.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, vấn đề an ninh có lẽ là điểm thống nhất mạnh mẽ nhất của G7, bởi không ít vấn đề nghị sự đã chưa tìm được tiếng nói chung.

Những vấn đề còn bỏ ngỏ

Trước hết, về vấn đề đối phó với biến đổi khí hậu, “G6”- ý nói ngoại trừ Mỹ- đã không thuyết phục được Tổng thống Donand Trump khi ông này cho biết “chưa muốn đưa ra quyết định sớm”.

Điều đó dẫn đến một thỏa thuận G7 nhất trí để chính quyền của ông Trump có thêm thời gian quyết định liệu Mỹ có tiếp tục ủng hộ Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu hay không, trong khi 6 thành viên còn lại vẫn sẽ tiếp tục thực thi Hiệp định này.

Tổng thống Pháp Emmanuen Macron nói: “Ông ấy (Tổng thống Mỹ Donald Trump) có thể tiến hành nó theo tốc độ riêng của mình, nhưng điều quan trọng là Mỹ vẫn cần thực hiện đầy đủ Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu vì sự cân bằng quốc tế, vì uy tín và lợi ích của Mỹ.”

Trong vấn đề thương mại toàn cầu, G6 cũng không dễ dàng gì khi thuyết phục ông Donald Trump. Đó là điều được dự báo trước bởi ngay từ khi vận động tranh cử Tổng thống Mỹ đã kiên quyết ủng hộ các biện pháp bảo hộ, cho rằng Mỹ đang phải chịu đựng hậu quả do các quy định thương mại không công bằng từ một số đồng minh phương Tây quan trọng, trong đó có Đức, cũng như từ Trung Quốc và một số nước đang phát triển. Tuy nhiên, như một sự thỏa hiệp, cuối cùng thì Tổng thống Donald Trumd cũng đồng ý với tuyên bố chống chủ nghĩa bảo hộ.

Một vấn đề quan trọng khác cũng không tìm được tiếng nói chung, đó là vấn đề nhập cư. Cuộc khủng hoảng nhập cư đã “dày vò” châu Âu mấy năm qua, vì thế với lần họp này, tất cả các bên tham dự đều mong đi đến một sự thống nhất trong hành động. Nhưng quyền lợi của mỗi bên khác nhau về mức độ nên thái độ đưa ra cũng khác nhau.

Mặc dù Hội nghị G7 lần này xác định đây là vấn đề lớn, vấn đề hóc búa cần có sự thống nhất cao, nhưng điều đó cũng không ngăn được bất đồng giữa các nước tham dự hội nghị.

Vì vậy, Italy, với tư cách là nước chủ nhà đã “không mấy hài lòng”. Trước đó, Italy hy vọng cuộc khủng hoảng di cư là một vấn đề trọng tâm tại Hội nghị, bởi trong vòng 4 năm qua nước này đã phải tiếp nhận hàng trăm ngàn người chạy trốn chiến tranh và nghèo đói ở quê, đến từ vùng châu Phi hạ Sahara, Libya theo đường biển.

Trong khi đó, việc chính quyền của Tổng thống Donald Trump muốn áp đặt lệnh cấm nhập cảnh đối với người dân đến từ 6 nước có đông người Hồi giáo cũng làm cho nghị sự về vấn đề nhập cư căng thẳng, không đi đến kết cục.

Nói như giới quan sát thì G7 lần này giống như một lần để Tổng thống Mỹ Donald Trump “làm quen” với các đồng minh chiến lược và các nước còn lại cũng “quen dần” với cách hành xử của ông chủ Nhà Trắng.