Giải quyết vấn đề cũ trong tình huống mới
Trước đây từng có ý kiến cho rằng, “dân tộc là vấn đề cũ, đã giải quyết xong”, nên không thấy “vấn đề cũ ” trong tình huống mới.
Đời sống của bà con các dân tộc vùng cao ngày càng được cải thiện. (Ảnh: Minh Đức).
Vấn đề dân tộc và đoàn kết các dân tộc đúng là vấn đề cũ nhưng Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX khẳng định: “Vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, đồng thời cũng là vấn đề cấp bách hiện nay của cách mạng Việt Nam ”.
Hiện nay đang có một số yếu tố mới tác động đến các dân tộc phải được nhìn nhận đúng và giải quyết tốt. Khi nói công tác dân tộc hay đoàn kết các dân tộc ở đây không chỉ có các dân tộc thiểu số với nhau, mà bao gồm cả dân tộc đa số, các dân tộc thiểu số, người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Trong đoàn kết các dân tộc thì dân tộc đa số có vai trò trung tâm, có ý nghĩa quyết định. Trong khi đó các thế lực thù địch đang lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, nhân quyền, dân chủ, khó khăn và khuyết điểm của ta để thực hiện “diễn biến hòa bình ”, chia rẽ dân tộc và ly khai, gây mất ổn định chính trị - xã hội.
Vì vậy nếu chậm thu hẹp khoảng cách chênh lệch về các mặt giữa các vùng và các dân tộc, nhất là đời sống và cán bộ dân tộc, văn hóa dân tộc thì sẽ làm giảm lòng tin của đồng bào các dân tộc với Đảng và Nhà nước ta; để khoảng cách giàu – nghèo quá lớn, không có cách giải quyết tốt “điểm nóng” thì sẽ dẫn đến nguy cơ xung đột xã hội, gây bùng nổ dân tộc, làm mất ổn định chính trị - xã hội … Cho nên khi nào, ở đâu chưa có bình đẳng thực sự thì khó có đoàn kết thực sự.
Đó cũng là những lý do đặt ra phải đổi mới công tác dân tộc MTTQ Việt Nam vì chỉ có đổi mới thì mới có đoàn kết thực sự.
Để phát huy được vai trò của mình là “tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội ” trong thời kỳ mới, có 7 nhiệm vụ mà Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải chủ động đổi mới.
Trước hết, phải thường xuyên nắm dân – đồng bào các dân tộc. Bác Hồ đã dạy, “Nắm chắc lòng dân từng giây, từng phút ”. Phải thường xuyên nắm dân vì Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là người “đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân”, muốn tập hợp, xây dựng được khối đại đoàn kết toàn dân tộc thật rộng rãi và vững chắc thì phải nắm được dân.
Muốn vậy, Ủy ban Mặt trận các cấp phải có người đủ đức tài, đến với dân, biết thuyết phục và tập hợp dân, nắm chắc lòng người để biết họ nghĩ gì, mừng gì, lo gì, muốn gì? Rồi biết gỡ từng việc cụ thể, hợp với từng đối tượng, việc tốt thì nhân lên, việc khó cùng bàn và chỉ bảo, việc xấu phải phân tích và đấu tranh, phải làm được việc cho họ tin theo,…
Thứ hai phải đẩy mạnh tuyên truyền, xây tư tưởng “đại đoàn kết”. Nhận thức và thực hiện vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc, chính sách dân tộc, công tác dân tộc của Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều người hiểu rõ và làm tốt, biết “đoàn kết thì sống, chia rẽ là chết” nhưng vẫn có không ít người hiểu chưa sâu sắc, còn khác nhau, làm khác nhau, nên việc giải quyết vấn đề dân tộc còn nhiều bất cập… Do đó, việc tuyên truyền là phải làm thông suốt những điều đó.
Xây tư tưởng “đại đoàn kết” là đẩy mạnh việc tuyên truyền, học tập sâu rộng, vận động mọi người hiểu rõ và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về đại đoàn kết và tăng cường vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tăng cường các hình thức đoàn kết đa dạng như kết nghĩa (giữa các vùng miền, địa phương với ngành, giữa các dân tộc, giữa các dòng họ, từng tôn giáo) làm cho sợi dây đoàn kết rộng rãi mà bền chặt hơn, khi đó mới có sức mạnh “đại đoàn kết” thực sự từ lòng người của dân tộc Việt Nam ta.
Đặc biệt việc thực hiện tốt chức năng “giám sát và phản biện xã hội” là một trong những việc làm mới của Mặt trận và chỉ có thông qua việc làm này mới góp phần đổi mới chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước hợp lòng dân, mới giải quyết hài hòa lợi ích, xây được niềm tin, mới có đoàn kết thực sự.
Đồng thời phải lựa chọn và bồi dưỡng một số cán bộ cốt cán cho từng dân tộc. Để thực hiện được nhiệm vụ này, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải chú trọng hai việc. Một là làm tốt lựa chọn, hiệp thương giới thiệu đại biểu là người các dân tộc tham chính ở các cấp và các ngành có số lượng và chất lượng đúng mức, thể hiện bình đẳng về chính trị.
Hai là biết “chiêu hiền đãi sĩ ”, dựa vào đồng bào các dân tộc để tuyển chọn, xây dựng cho từng dân tộc một số cán bộ và đảng viên cốt cán, những người tiêu biểu có uy tín trong các dân tộc, đúng là cán bộ của dân, do dân, vì dân, đáp ứng được sự mong muốn của đồng bào các dân tộc là “nhỏ như con ong, con kiến cũng có con đầu đàn của nó, huống chi là con người” …
Việc giải quyết tốt quan hệ dân tộc và tôn giáo cũng vô cùng quan trọng. Nước ta không chỉ đa dân tộc mà còn đa tôn giáo. Khi mới ra đời, tôn giáo xuất phát trong một dân tộc nhưng trong quá trình phát triển của nó, một tôn giáo tồn tại trong nhiều dân tộc và trong một dân tộc có thể có nhiều tôn giáo khác nhau. Vấn đề dân tộc và tôn giáo là hai vấn đề khác nhau, nhưng ngày càng có quan hệ chặt chẽ với nhau.
Trong xu thế hội nhập quốc tế, câu chuyện giải quyết tốt quan hệ quốc gia và quốc tế về dân tộc cũng là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác dân tộc của MTTQ Việt Nam. Hiện nay, nước ta có khoảng 50/54 dân tộc có quan hệ đồng tộc xuyên biên giới quốc gia và có các đồng tộc di cư ra nước ngoài. Do vậy, vấn đề “ lãnh thổ tộc người – biên giới quốc gia” và vấn đề quan hệ với đồng tộc, thân tộc ở nước ngoài cần được đặt ra để có chủ trương và chính sách thỏa đáng, tạo sự đồng thuận, đoàn kết, giúp nhau cùng phát triển.
Đặc biệt công tác dân tộc cần phải kiên quyết chống địch phá hoại đoàn kết dân tộc. Bác Hồ nói, “đại đoàn kết toàn dân tộc là một quốc sách có ý nghĩa chiến lược, vì có đoàn kết mới có lực lượng, có lực lượng mới giành được độc lập, tự do”.
Các thế lực thù địch biết rõ sức mạnh đó nên luôn tìm cách phá hoại khối đoàn kết thống nhất của Đảng và dân tộc ta, làm cho ta mất ổn định chính trị - xã hội. Do đó, tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc bao nhiêu thì càng phải nâng cao cảnh giác cách mạng đối với các thế lực thù địch bấy nhiêu.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải vạch rõ những âm mưu và hành động chống phá ta của địch để cho mọi người dân hiểu rõ và tự giác phòng chống, quyết không nghe, không tin, không làm theo kẻ xấu, bảo vệ được khối đoàn kết thống nhất.
