Mơ giấc thăng hoa
Họa sĩ Trần Tuấn Long nắm bắt sự thăng hoa, cảm xúc nâng bản thể lên tầm mức thần linh của nghi thức hầu đồng để đưa vào tác phẩm của mình.
Lên Đồng.
Không phải khi Tín ngưỡng thờ Mẫu được Unesco công nhận danh hiệu Di sản, họa sĩ Trần Tuấn Long mới quan tâm tới sắc màu của Đạo Mẫu. Từ cách đây gần 20 năm anh đã bị mê hoặc bởi những khoảnh khắc phiêu đẹp đến mê hồn của sắc diện các giá hầu, bị đắm chìm vào những giai điệu, tiết tấu rộn ràng của nhạc văn, thả giấc mơ vào những nghi thức nhập hồn của các thầy đồng, bà cốt khi họ nhập giá hầu.
Trong các bộ môn nghệ thuật dân gian tại Việt Nam, giữa chèo, quan họ, cải lương, hát xoan… thì nghi thức hầu đồng được thừa nhận có phần muộn màng nhưng lại chứa đựng tư liệu sống phong phú nhất, bởi ở đó người ta nhìn thấy khía cạnh tâm linh, nghệ thuật diễn xướng cùng hòa quyện.
Trong một không gian nhỏ mà các thanh đồng lần lượt trải qua các vai khác nhau, hóa thân thành những Ông Hoàng; Bà Chúa và cảm nhận được những uy quyền vô hình từ cõi trời cao đang tiến nhập vào bản thể. Sự thăng hoa đã đến một cách thật tự nhiên vào con người qua các vũ điệu, nghi lễ cúng tế, trong tiếng nhạc và những bộ trang phục sặc sỡ, tất cả những điều đó tạo nên sức cuốn hút diệu kỳ của tín ngưỡng dân gian này với con người.
Chính sự thăng hoa, cảm xúc nâng bản thể lên tầm mức thần linh đó đã được họa sĩ Trần Tuấn Long nắm bắt để đưa vào tác phẩm của mình. Sử dụng chất liệu sơn mài truyền thống, anh đã nhuần nhuyễn tạo nên các đường nét uyển chuyển của trang phục, mô phỏng chân thực nhất hồn phách của các thanh đồng khi nhập giá.
Các nét vẽ nhân vật chính do họa sĩ thể hiện có thể được quy chiếu về trường phái cực thực bởi thần thái sống động và khuôn mặt rất có thần, sắc diện được thể hiện cực kỳ phong phú, song những mảng màu và họa tiết bổ trợ lại nghiêng về dòng siêu thực với những hình tượng thần, thánh, quỷ, tiên đồng, ngọc nữ…
Qua mỗi bức tranh, người xem nhận ra không gian của các gian điện thờ ở đâu đó đang vào mùa hội, cũng nhìn thấy ở đó một thế giới tâm linh đa sắc và có phần hoang dại của người Việt, hệt như những giấc mơ thời thơ ấu dưới mái nhà tranh, cũng hệt như những lời kể của các bà cụ về thế giới Thiên tào; Địa phủ cho lũ trẻ thơ trong đêm khuya thanh vắng hoặc giữa trưa hè của làng quê Bắc Bộ rợp bóng tre xanh.
Một số tác phẩm của họa sĩ Trần Tuấn Long:
| Họa sĩ Trần Tuấn Long sinh năm 1967, tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 1995, chuyên sáng tác chất liệu sơn mài cổ truyền, đã tham gia các triển lãm cá nhân và triển lãm nhóm tại Việt Nam, Đài Loan, Hàn Quốc, Đức…. Triển lãm cá nhân mang tên “Giá Thánh” của anh sẽ khai mạc vào 16h ngày 8/3 đến ngày 15/3 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam số 66 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội. |
