Nâng cao vị thế cho phụ nữ vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” trong Chương trình MTQG 1719 vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở miền núi đã tạo nên bước chuyển biến mạnh mẽ, góp phần xóa bỏ định kiến, nâng cao nhận thức và vị thế của phụ nữ trong cộng đồng, đồng thời cải thiện đời sống kinh tế - xã hội một cách toàn diện.
Vùng đồng DTTS và miền núi từ lâu vẫn luôn đối mặt với nhiều thách thức về phát triển kinh tế - xã hội, trong đó vấn đề bình đẳng giới là một trong những điểm nghẽn quan trọng cần được tháo gỡ để phát huy tiềm năng, sức mạnh của người phụ nữ. Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Dự án 8, thuộc Chương trình MTQG 1719 đã được triển khai nhằm thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em gái trong cộng đồng.
Dự án đã triển khai hàng loạt hoạt động thiết thực với mục tiêu cụ thể theo từng cấp độ từ Trung ương tới địa phương. Tại cấp Trung ương, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam đã xây dựng các chương trình đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ thực hiện bình đẳng giới trên địa bàn tỉnh, xã và cả cán bộ thôn, bản. Qua đó, đã có hàng trăm lớp tập huấn được tổ chức, trang bị kiến thức về bình đẳng giới và kỹ năng lồng ghép giới trong các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, với sự tham gia của hàng chục nghìn cán bộ và lãnh đạo các cấp.
Qua triển khai, các cấp Hội LHPN phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các ngành liên quan để tổ chức tập huấn cho cán bộ, già làng, trưởng bản, người có uy tín… nhằm thay đổi nhận thức và tư duy truyền thống về giới trong cộng đồng. Nhờ đó, cán bộ và người dân tại vùng DTTS không chỉ được nâng cao kiến thức mà còn biết vận dụng các kỹ năng tuyên truyền, giải quyết các tình huống thực tiễn liên quan đến bình đẳng giới. Những hiệu quả của Dự án 8 đã được minh chứng rõ nét qua sự chuyển biến tích cực trong đời sống các thôn, bản vùng DTTS. Tại một số địa phương điển hình như xã Hợp Thành, tỉnh Lào Cai, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đã giảm rõ rệt trong 3 năm qua. Phụ nữ DTTS ngày càng mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động xã hội, khẳng định vai trò của mình không chỉ trong gia đình mà còn trong cộng đồng và xã hội rộng lớn. Các chiến dịch truyền thông liên tục được tổ chức với nhiều hình thức đa dạng. Qua đó nâng cao nhận thức và tạo dựng môi trường sinh hoạt an toàn, văn minh cho phụ nữ và trẻ em gái.
Ngoài nâng cao nhận thức, Dự án 8 còn hướng tới hỗ trợ phát triển kinh tế cho phụ nữ DTTS thông qua việc hỗ trợ hình thành các tổ nhóm sinh kế, hợp tác xã do phụ nữ làm chủ hoặc tham gia quản lý. Các lớp đào tạo kỹ năng số và công nghệ mới được triển khai rộng khắp, giúp các chị em ứng dụng công nghệ vào sản xuất kinh doanh, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống. Hơn nữa, dự án đặc biệt quan tâm tới nhóm phụ nữ nghèo, cận nghèo, phụ nữ khuyết tật, nạn nhân bạo lực gia đình... với các hoạt động hỗ trợ về cả vật chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn tồn tại nhiều thách thức trong việc thay đổi các tập tục lạc hậu, định kiến giới sâu sắc trong cộng đồng DTTS. Việc duy trì và nhân rộng những thay đổi đó đòi hỏi phải tiếp tục tuyên truyền, đào tạo và nâng cao năng lực, đồng thời, xây dựng các cơ chế hỗ trợ lâu dài. Hội LHPN Việt Nam và các địa phương đang đẩy mạnh phối hợp, lồng ghép các chương trình phát triển nhằm đảm bảo bình đẳng giới, nâng cao hiệu quả và bền vững trong những năm tới.
Có thể khẳng định, Dự án 8 đã thổi một luồng gió mới cho đời sống vùng đồng bào DTTS, tạo ra sự thay đổi tích cực về mặt nhận thức, quy chuẩn xã hội và cải thiện đời sống kinh tế - xã hội của phụ nữ DTTS. Đây không chỉ là thành tựu của công tác bình đẳng giới mà còn là bước tiến quan trọng hướng tới phát triển toàn diện, bền vững và công bằng cho mọi vùng miền của đất nước. Qua đó, với sự đồng lòng của hệ thống chính trị, cộng đồng dân cư và sự hỗ trợ bền bỉ của các tổ chức, Dự án 8 đang mở ra triển vọng tươi sáng, giúp phụ nữ và trẻ em DTTS tự tin hơn, chủ động hơn trong cuộc sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội miền núi một cách toàn diện và bền vững.
