Mỗi một căn nhà trình tường ở những bản làng vùng cao Đông Bắc được ví như một di sản văn hóa. Ở đó chứa đựng văn hóa dân gian, kinh nghiệm sống, kinh nghiệm ứng xử với thiên nhiên, được đúc kết, lưu truyền qua nhiều thế hệ…
Mỗi lần bước vào ngôi nhà mới doanh cả và các cháu xây khang trang trên nền đất cũ của cha mẹ để lại tôi cứ bồi hồi nhớ về ngôi nhà trình tường một thuở thay cho nhà vách đất, chấm dứt những cơn gió bấc trung du lùa qua khe cửa.
Kiến trúc nhà ở truyền thống tại một số vùng dân tộc thiểu tộc dần bị mai một và được thay thế bằng kiến trúc nhà ở hiện đại. Trước hiện trạng đó, các nhà nghiên cứu đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của kiến trúc cổ truyền để những ngôi nhà thân thuộc của đồng bào trở thành điểm đến thu hút khách du lịch.
Người Hà Nhì thường định cư ở những thung lũng lưng chừng núi và chủ yếu tập trung ở hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai. Đặc biệt người Hà Nhì sống trong những ngôi nhà trình tường được xây dựng kỳ công với lối kiến trúc độc đáo.
