từ khóa: #rơm rạ

Sau nhiều năm là thứ “bỏ đi”, những vụ thu hoạch gần đây nông dân miền Tây Nam bộ đang vô cùng vui mừng vì mỗi mùa thu hoạch rơm cũng mang tới lợi nhuận rất lớn cho bà con.

Làng Việt có nhiều biến đổi. Ở nhiều ngôi làng người dân đã “ly nông”, không còn cày cấy và vì thế mùa gặt cũng đã thưa vắng dần. Những nghi lễ nông nghiệp cũng dần vắng hơn ở những vùng ngoại thành của Hà Nội. Nhưng dọc dài đất nước, còn rất nhiều ngôi làng, bà con vẫn chăm chỉ cấy cày, đợi mùa thu hoạch lúa…

Các mô hình thí điểm của Đề án Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030 (gọi tắt là Đề án 1 triệu ha) đang có nhiều tín hiệu tích cực. Bên cạnh việc đảm bảo các tiêu chí trong quá trình gieo trồng, thì vấn đề đưa rơm rạ ra khỏi đồng ruộng và phát triển kinh tế nông nghiệp tuần hoàn từ rơm rạ đảm bảo phát thải thấp, tăng trưởng xanh đang được ngành nông nghiệp chú trọng.

Thời gian gần đây, nông dân miền Tây không chỉ vui mừng khi lúa được giá cao mà còn kiếm thêm thu nhập từ rơm rạ sau thu hoạch.

Mùa đông chỉ đến khi những thửa ruộng bắt đầu khô nẻ và đám gốc rạ còn lại sau vụ mùa trở nên khô trắng. Mùa cày nỏ chưa sang nên cánh đồng tĩnh lặng lạ. Mỗi khi gặp lại khoảnh khắc ấy, tôi hay thấy dáng mình trên những chân ruộng mờ đục khói sương trong cái gió bấc lạnh hun hút. Lúc những chân ruộng khô trắng, đấy là khi  mùa cắt gốc rạ bắt đầu.

Thời gian qua, sau mỗi vụ thu hoạch lúa nông dân đã tận dụng nguồn rơm rạ để làm nấm rơm. Ở huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu mô hình này hiện đang ngày càng phát triển mạnh giúp nhiều nông dân vươn lên khá giả.

Tôi không thấy khác nhiều những cuộn khói vươn lên giữa cánh đồng quê thuở nhỏ so với bây giờ, niềm rung cảm vẫn nguyên xưa, mà dường như nỗi niềm khác lạ len vào đến day dứt. Hồi xưa không mấy ai đốt rơm toóc. Còn giờ thời đại của bếp ga, của máy móc khiến trâu bò cũng đang vắng dần nên rơm sau khi được thải ra, đợi khô là họ đốt.

Sau vụ thu hoạch lúa, nhiều người dân khu vực ngoại thành Hà Nội đốt rơm rạ ngay tại đồng ruộng đã trở thành thói quen cố hữu. Theo lý giải của người dân, vì không có nhu cầu sử dụng rơm rạ nên bà con đốt để lấy tro bón cho đồng ruộng vào mùa tiếp theo; việc đốt rơm rạ cũng mang lại nhiều tiện lợi như không tốn công xử lý rơm rạ, tiêu diệt được mầm mống dịch hại…