từ khóa: #tác quyền

Trong làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ, bản quyền nổi lên như một vấn đề nhức nhối và chưa có lời giải thỏa đáng. Việc xác định trách nhiệm khi AI vi phạm bản quyền không chỉ là câu chuyện pháp lý, mà còn là bài toán đạo đức và xã hội, nhất là trong lĩnh vực văn học nghệ thuật.

Câu chuyện thu phí tác quyền cho ca khúc “Nhật ký của mẹ” chỉ với 100 ngàn đồng mà nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung vừa chia sẻ trên trang cá nhân đã thu hút nhiều ý kiến bình luận. Theo nhạc sĩ, một nhóm sinh viên khi sử dụng bài hát trong dự án tốt nghiệp đã chủ động liên hệ sĩ phép được sử dụng ca khúc và cam kết tuân thủ các yêu cầu về tác quyền, thể hiện sự tôn trọng đối với quyền sở hữu trí tuệ của tác giả.

Gặp mặt báo chí tại Hà Nội mới đây, nhạc sĩ Phó Đức Phương- Giám đốc Trung tâm Bảo về quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) cho biết, sau một thời gian tạm dừng, VCPMC sẽ tiếp tục triển khai thu tiền sử dụng quyền tác giả âm nhạc thông qua các kênh truyền hình được truyền dẫn qua TV tại phòng lưu trú khách sạn và các lĩnh vực kinh doanh có sử dụng âm nhạc khác. Ý kiến của ông Phương một lần nữa lại gây ra những bàn luận khác nhau.

Liên quan đến việc Trung tâm Bảo vệ tác quyền âm nhạc Việt Nam thu phí tại quán café, khách sạn… đại diện Cục Bản quyền tác giả (Bộ VHTT&DL) đã có phản hồi cụ thể với các cơ quan báo chí.

Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam tiếp tục mở rộng lĩnh vực thu tác quyền âm nhạc và vấp phải không ít phản đối. Có tờ báo còn trích lời cán bộ Cục Bản quyền tác giả hướng dẫn các quán cà phê, karaoke khi Trung tâm đòi tiền tác quyền thì “cứ hỏi hợp đồng ủy quyền, danh sách bài hát. Nếu không có đủ thì không việc gì phải nộp tác quyền”.

Mới đây báo chí đã phản ánh về việc một quán cà phê tại Hà Nội phản ứng về việc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) tới yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bản quyền âm nhạc. Câu chuyện này đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Phóng viên báo Đại Đoàn Kết đã có cuộc trao đổi với nhạc sĩ Phó Đức Phương – Giám đốc VCPMC.

Cục Bản quyền yêu cầu dừng ngay việc tổ chức thực hiện thu tiền quyền tác giả tại các phòng nghỉ khách sạn đến khi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam xác định được tác phẩm âm nhạc nhạc được khai thác, sử dụng của tác giả/chủ sở hữu là hội viên của Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam và xây dựng biểu mức tiền quyền tác giả/tác phẩm được khai thác, sử dụng...

Theo thông tin được đưa ra tại Hội nghị tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan do Bộ VHTT&DL tổ chức ngày 24/2, ngoài 5 tổ chức đang hoạt động trong lĩnh vực này, tới đây sẽ có thêm một tổ chức thứ 6 được thành lập, đó là Hội bảo vệ quyền tác giả trong lĩnh vực điện ảnh.

Gần 73 tỉ đồng là số tiền tác quyền mà Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) thu được trong năm 2016. Con số này đã tăng hơn 6% so với năm 2015. Dẫu thế, theo VCPMC bên cạnh những đơn vị đã nghiêm túc thực thi quyền tác giả, vẫn còn nhiều đơn vị, cá nhân không thực hiện hoặc đối phó hoặc tìm nhiều cách để… trốn trả tiền tác quyền.

Lâu nay, các nhà văn, nhà thơ thường không để ý đến chuyện bản quyền tác phẩm mình viết ra, thậm chí hợp đồng ký kết cũng chẳng để ý. Ngày xưa thì đơn giản thế được, chứ bây giờ đã hội nhập, sự “lơ mơ” ấy không chỉ thiệt thòi cho chính tác giả mà còn xảy ra nhiều tiếng bấc tiếng chì.

Từ đầu tháng 4/2016, họa sĩ Lưu Mạnh Tiến (thường ký bút danh Lưu Tiến trong các tác phẩm của mình)- một đạo diễn, họa sĩ hoạt hình đang làm việc tại Hà Nội, đã gửi đơn khiếu nại vi phạm bản quyền và vi phạm sở hữu trí tuệ lên Cục Bản quyền tác giả (Bộ VHTT&DL) khiếu nại việc Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) đã vi phạm bản quyền các nhân vật hoạt hình mà ông đã đăng ký quyền tác giả vào năm 2009.

Không chỉ phim mà cả tranh, nhiếp ảnh, âm nhạc, văn học và kể cả báo chí, truyền thông mạng… hiện đang bị vi phạm tác quyền nghiêm trọng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có cơ chế xử lý nghiêm minh.

Được ban hành từ tháng 2/2015, có hiệu lực từ tháng 4/2015, nhưng phải đến tháng 7 vừa rồi, Bộ VHTT&DL mới tập huấn Nghị định số 21/2015/NĐ-CP quy định về nhuận bút, thù lao đối với các tác phẩm điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, sân khấu và các loại hình nghệ thuật biểu diễn (NTBD) khác, cùng các quy định pháp luật liên quan.