từ khóa: #Xòe Thái

Từ bao đời nay Xòe Thái là sợi dây kết nối cộng đồng, thể hiện bản sắc dân tộc và là cơ sở để sáng tạo thêm những giá trị văn hóa mới của đồng bào Thái vùng Tây Bắc. Phóng viên Báo Đại Đoàn Kết đã có cuộc trao đổi với bà Lê Thị Thanh Bình - Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái - địa phương vừa tổ chức thành công Lễ đón nhận Bằng UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xòe Thái” vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Lễ đón nhận bằng của UNESCO ghi danh "Nghệ thuật xòe Thái” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại dự kiến sẽ diễn ra tại thung lũng Mường Lò với quy mô tổ chức tầm quốc gia vào cuối tháng 9/2022

Năm 2021, Xòe Thái đã ghi dấu ấn đặc biệt khi được UNESCO ghi danh tại danh sách Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại. Như vậy, Xòe Thái là di sản thứ 14 của Việt Nam được UNESCO ghi danh.

Em có cái tên nghe thật mặn mà, Duyên, Lường Thị Duyên. Em đứng trước mặt tôi, chiếc áo màu trắng ôm sát lấy thân như tôn nẩy thêm vầng ngực thanh tân. Duyên cười, mắt cui cúi e lệ “Đây là lần đầu tiên em được chơi Hạn khuống đấy”. Tôi cũng cười và hỏi lại “Hạn khuống là gì?”. Duyên hơi ngửa đầu về phía sau, hình như em muốn giấu đi nụ cười về sự ngờ nghệch của tôi, rồi em bước lùi hai bước, khoảng cách giữa tôi và Duyên cho phép tôi được ngắm em kỹ hơn, không phải nói là, với khoảng cách ấy thân hình em bấy giờ mới “hiện” ra đầy đủ. “Mười sáu tuổi thì mới được chơi Hạn khuống có đúng không?”, tôi cười đầy hàm ý sau câu hỏi.

Xòe Thái vừa được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đó là tin vui, nhưng đằng sau niềm vui là trách nhiệm. Làm thế nào để Xòe Thái hội nhập được với đời sống đương đại, được giới trẻ và công chúng thưởng thức, “sử dụng” như một sản phẩm văn hóa mới?

Vào 17h11, ngày 15/12 (theo giờ Việt Nam), tại Phiên họp Uỷ ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 16 của UNESCO diễn ra tại Paris (Pháp), di sản Nghệ thuật Xòe Thái của Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Từ lâu, nghệ thuật Xòe Thái đã khẳng định sức sống trường tồn và lan tỏa. Xòe Thái được xem là một loại hình dân vũ của đồng bào Thái các tỉnh Tây Bắc, nhất là ở 4 tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La và Yên Bái. Trong đó, Yên Bái là tỉnh được lựa chọn đăng cai xây dựng hồ sơ Nghệ thuật Xòe Thái trình UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.

UBND tỉnh Điện Biên vừa có Văn bản gửi Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia, Bộ VHTTDL về việc xây dựng hồ sơ nghệ thuật Xòe Thái trình UNESCO.

Bấy lâu nay, vẫn nghe nói nhiều về Mường Lò, Nghĩa Lộ - Yên Bái với những điệu xòe miên man, quyến rũ. Điệu xòe của những tú nữ người Thái đã từng làm say đắm bao du khách. Nhưng mới đây chúng tôi có dịp đến và thật may khi gặp được nghệ nhân có công thắp lửa cho những điệu xòe cổ xứ Mường Lò.