Chuyện làm giàu ở An Phú
Anh nông dân Đào Ngọc Trang là người khá mặn chuyện. Thấy anh lúi húi trên ruộng rau xanh mướt tôi ghé xuống hỏi thăm việc đồng áng, anh vô tư bắt chuyện, tiếng anh cười rổn rảng cả cánh đồng màu thôn An Phú, xã Quỳnh Hải, Quỳnh Phụ, Thái Bình. Phía sau câu chuyện, tiếng cười của anh, tôi nhận ra cả một tình yêu, sự gắn bó của người nông dân với ruộng đồng…
Anh Đào Ngọc Trang-nông dân xã Quỳnh Hải:
“Chúng tôi tự tin đã trồng rau màu là đạt năng suất cao”.
Không cho đất nghỉ
Như lời anh Trang thì xã Quỳnh Hải (Quỳnh Phụ-Thái Bình) quê anh có hai loại đất canh tác, gồm đồng triều (đất trồng lúa), đồng nội (đất chuyên trồng màu). Anh bảo cấy lúa đồng triều “không ăn thua” dù năng suất lúa cũng khá cao. “Ăn nhau là cái này này!”, vừa nói anh vừa khoát tay chỉ khắp cánh đồng màu nơi tôi và anh đang đứng…
“Cái này này” của anh Trang là đủ các loại rau màu như cần tây, mùi tàu, ớt kim, bí xanh…nông dân Quỳnh Hải đang trồng. Bên bờ ruộng, anh tỷ mỷ: “Ở đồng triều, lâu nay chúng tôi duy trì mô hình “2 vụ lúa 1 vụ Đông”. Từ sau Tết đến trung tuần tháng 8 Âm lịch bà con cấy 2 vụ lúa ăn chắc, cấy chủ yếu bằng giống ngắn ngày để giải phóng quỹ đất sớm cho vụ Đông. Từ giữa tháng 8 đến Tết chúng tôi tập trung làm vụ thứ 3 này.Tùy điều kiện, kinh nghiệm, mỗi hộ có một mô hình xen canh, luân canh khác nhau, giống nhau ở chỗ thời gian sản xuất được tính chi li từng ngày.
“Quay vòng đất liên tục, rau màu làm ra cũng nhiều, thế bà con tiêu thụ bằng cách nào?”, tôi hỏi anh. Anh Trang lại rành rẽ: “Với kinh nghiệm tích lũy, lại đã có hệ thống thủy lợi dẫn nước đến đầu ruộng, chúng tôi tự tin không trồng thì thôi, đã trồng là có năng suất. Được hay mất giờ nằm cả ở khâu tiêu thụ và giá cả mà thôi. Như mấy năm nay việc tiêu thụ khá tốt, một phần do rau màu bà con chọn trồng đều là những loại phổ biến, nhà nào cũng dùng, ở đâu cũng dùng. Mặt khác, dân trong xã cũng năng động lắm! Cả xã có cả chục đại lý thu mua nông sản, đặc biệt có đến 50 chiếc xe tải, mấy trăm chiếc xe máy ngày ngày chuyên chở rau của xã đi tiêu thụ khắp nơi trong và ngoài tỉnh”.
Nói thêm về thu nhập, anh Trang nhẩm tính: “Với đồng triều, không kể hai vụ lúa, chỉ tính riêng vụ đông một sào xen canh, luân canh rau mùi, hành hoa, ớt kim cho thu nhập khoảng 15 đến 16 triệu đồng.
Thu nhập từ ruộng rất khá nhưng ngặt nỗi bình quân ruộng đất trên đầu người ở Quỳnh Hải không nhiều, chỉ 1,2 sào/khẩu, do vậy nông dân ở đây rất “khát” ruộng. Nhiều hộ thường thuê, mượn thêm ruộng để làm.
Nông dân của thị trường
Đó là nhìn nhận của ông Vũ Đức Hùng, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Hải khi nói về những người nông dân ở địa phương mình. Ông bảo, giờ sản xuất là phải gắn với nhu cầu thị trường, gắn với giảm nghèo bền vững. Phương châm ấy nông dân quê ông làm được cả và đang làm rất tốt. Nó thể hiện ở ba phẩm chất, đó là sự “năng động”, “nhạy bén” và “luôn giữ chữ tín”, tất nhiên không thiếu sự cần cù, khuya sớm.
Về sự năng động, nhạy bén, ông cho hay nông dân Quỳnh Hải ai cũng biết và thực hành phương châm “không sản xuất những gì mình có thể làm mà sản xuất những gì thị trường cần”. Nó thể hiện ở việc các loại rau màu họ đang trồng đều là những loại thị trường có nhu cầu lớn, quanh năm, mùa nào thức ấy. Nó cũng thể hiện ở việc họ chẳng chịu để rau màu của mình chỉ được tiêu thụ quẩn quanh trong huyện. 50 chiếc ô tô tải dân trong xã đầu tư mua để chuyên chở rau màu đi xa tiêu thụ nói nên điều đó.
“Thế mới có chuyện vừa qua, khi tỉnh Quảng Ninh bị ngập lụt nhưng vừa ngớt mưa hôm trước hôm sau rau màu của nông dân Quỳnh Hải đã có mặt ở đây để kịp thời phục vụ bà con vùng mỏ”, ông Hùng chứng minh thêm. Việc này cũng nói lên “chất” thị trường của nông dân Quỳnh Hải khi họ đang thể hiện là những người “mua tận gốc, bán tận ngọn”.
Còn giữ chữ tín? Ông Hùng lấy ví dụ: “Một lượng rau màu không nhỏ đang được nông dân địa phương cung cấp cho các bếp ăn tập thể của một số công ty, nhà máy trên địa bàn. Như một lời cam kết, kể cả khi giá rau đang cao ngất ngưởng nhưng nếu chưa quá 14 ngày sau ngày phun thuốc các hộ không ai dám thu hoạch để nhập cho các bếp ăn. Hơn ai hết họ hiểu chỉ cần một sự cố về an toàn thực phẩm, các bếp ăn sẽ ngưng nhập rau của họ, tìm nguồn khác, họ sẽ mất ngay nguồn tiêu thụ rau ổn định”.
Theo ông Hùng, nhờ có thu nhập khá mà trong 4 năm xây dựng NTM vừa qua, trên cơ sở bàn bạc, thống nhất, nhân dân trong xã đã đóng góp tới 19 tỷ đồng trong tổng số 47,3 tỷ đồng xã huy động được để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng phục vụ sản xuất, dân sinh.
Rời Quỳnh Hải, nhớ lại câu chuyện của những người nông dân ở đây, của lãnh đạo xã, hình ảnh những cánh đồng xanh mướt mát, xóm làng trù phú, đông vui, tôi thầm nghĩ có lẽ nông thôn mới đã hình thành ở đây dù theo ông Chủ tịch UBND xã, dự kiến phải đến cuối năm 2015 này Quỳnh Hải mới đạt đủ 19 tiêu chí…
“Giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân ở đâu cũng là nhiệm vụ, mục tiêu quan trọng. Ở Quỳnh Hải, chúng tôi rất mừng vì nông dân không chán ruộng bỏ đồng; ngược lại rất gắn bó, thiết tha với đồng ruộng, hơn thế bà con đang “sống êm” bằng đồng ruộng”- ông Vũ Đức Hùng, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Hải khẳng định.
