Ì ạch khởi nghiệp
Ngày 22/9, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố chỉ số khởi nghiệp. Theo VCCI, chỉ số khởi nghiệp của doanh nghiệp Việt Nam đang ở mức thấp. Trong năm 2015, Việt Nam xếp thứ 51/60 nền kinh tế có tỷ lệ khởi nghiệp thấp.
Ông Võ Tân Thành – Phó Chủ tịch VCCI, kiêm Giám đốc VCCI TP HCM cho hay, theo thống kê hiện nay cả nước có khoảng 900 ngàn doanh nghiệp. Trong tổng số doanh nghiệp kể trên thì đa phần là doanh nghiệp vừa và nhỏ thiếu vốn, yếu về khả năng, cạnh tranh thấp.
Mong muốn sớm hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, Chính phủ định hướng đến năm 2020, Việt Nam có khoảng 1 triệu doanh nghiệp hoạt động hiệu quả. Định hướng phát triển sao cho doanh nghiệp tư nhân phải đảm bảo đóng góp 49% GDP và đóng góp từ 48 – 49% tổng vốn đầu tư xã hội, 30% doanh nghiệp Việt đổi mới sáng tạo nhằm gia tăng kim ngạch xuất khẩu, thay vì 70% kim ngạch xuất khẩu đang trong tầm tay của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Thế nhưng dựa trên thực tế phát triển doanh nghiệp thấy rõ tình hình có vẻ khó khăn hơn dự tính.
Thông qua kết quả khảo sát, TS. Nguyễn Minh Huân – đại diện Viện Phát triển doanh nghiệp, VCCI cho hay, cơ hội khởi nghiệp của Việt Nam không ngừng phát triển trong vài năm gần đây. Đặc biệt, có đến 63% các startup khởi nghiệp do tận dụng được cơ hội và điều kiện thuận lợi. Nhiều bạn trẻ chủ động tìm khởi nghiệp với những ý tưởng phát triển riêng mang lại thành công đáng kể. Tổng lãnh sự quán Canada khẳng định,tinh thần khởi nghiệp của người dân Việt Nam khá cao với hàng loạt cơ hội đi kèm. Điển hình, kỹ thuật và công nghệ cao phần nào phản ánh được bối cảnh nhiều startup khởi sự liên quan đến công nghệ.
Thú vị nữa là sự tham gia của cộng đồng nước ngoài trong khởi nghiệp, đơn cử như Việt kiều: Mỹ, Pháp,… Chi phí nhân công cho khoa học công nghệ còn tương đối thấp so với các nước khác trong khu vực. Điều đặc biệt, các startup đang nhận được sự đồng tỉnh, ủng hộ từ phía Chính phủ cũng như lãnh đạo các địa phương.
Cơ hội đối với cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp là vậy song hiệu quả trong khởi nghiệp thì chưa thật sự như ý muốn. Khảo sát của VCCI chỉ rõ, hiệu quả khởi nghiệp không cao nên năm 2015, Việt Nam xếp thứ 51/60 nền kinh tế có tỷ lệ khởi nghiệp thấp. Tỷ lệ các startup lo lắng thất bại khi khởi nghiệp hoàn toàn không nhỏ. Cụ thể, cứ khoảng 100 người trưởng thành khởi nghiệp thì có đến 46 người lo thất bại. Lý do sợ thất bại vì doanh nghiệp khởi nghiệp chưa hội tụ đủ các yếu tố như: năng động sáng tạo, vốn, chính sách hỗ trợ,…
Đơn cử, vốn là một trong những yếu tố quyết định sự thành – bại của các startup. Doanh nghiệp không thể khởi nghiệp với lòng dũng cảm, cần sự tham gia của các nhà đầu tư, các quỹ đầu tư. “Ở Việt Nam 60% doanh nghiệp khởi nghiệp phải tự thân vận động. Kết quả 70% doanh nghiệp thất bại trong năm đầu, 90% thất bại trong năm thứ 2”, ông Lê Thanh Tâm - Giám đốc điều hành Tập đoàn IDG Đông Nam Á dẫn chứng khó khăn về vốn của doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam.
Ngoài khó khăn chỉ số về vốn, hàng loạt chỉ số phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp ở Việt Nam không đạt yêu cầu. Chỉ có 3/12 chỉ số đạt ở mức thấp, còn lại 9 chỉ số khác không thực hiện được. Riêng chỉ số hỗ trợ khởi nghiệp của Chính phủ đạt 2,5 điểm trên tổng số 5 điểm. Điều này vô hình trung cho thấy, Chính phủ chưa thật sự quan tâm và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp.
Ông Võ Tân Thành nhận định, muốn doanh nghiệp khởi nghiệp tốt đạt mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020 đòi hỏi Chính phủ phải có những có chế, chính sách phát triển phù hợp. Thứ nhất cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh thông qua việc ổn định kinh tế vĩ mô, gỡ bỏ các dào cảm nhằm xây dựng lòng tin cho người làm kinh doanh, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp. Khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh cá thể phát triển thành doanh nghiệp…Đặc biệt, cần hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp nhiều hơn nữa về nguồn vốn đầu tư.
Trước những khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp, ngày 21/9, tại hội thảo “Tạo dựng hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam – Bài học thực tiễn từ Israel”, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định, chủ trương của Đảng rất rõ ràng, nhất quán. Chính phủ cũng cam kết mạnh mẽ sẽ đồng hành và phục vụ doanh nghiệp nói chung, cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp.
