từ khóa: #mỏ sắt

Hà Tĩnh tiếp tục có kiến nghị lên Bộ Chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương cho dừng hẳn việc triển khai Dự án khai thác và tuyển quặng sắt Thạch Khê, bởi hàng loạt bất cập, nảy sinh ảnh hưởng đến môi sinh, môi trường và cuộc sống của hàng vạn người dân.

16 năm nằm trong vùng quy hoạch, cả một vùng gồm 5 xã thuộc huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh gần như bị bỏ hoang khi mà Dự án khai thác và tuyển quặng mỏ sắt Thạch Khê tạm dừng. Điều mà chính quyền địa phương cũng như chủ đầu tư đều mong muốn là sớm có phương án xử lý cuối cùng về dự án này.

Đây là chủ đề Tọa đàm trực tuyến do Báo Đại Đoàn Kết tổ chức vào 9h30 ngày hôm nay (16/8); được tường thuật trực tiếp trên Báo điện tử Đại Đoàn Kết (daidoanket.vn).

Thực tiễn khai thác cũng như các luận cứ, phản biện của các bộ, ngành, cơ quan chức năng, nhà khoa học đã chứng minh Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê còn nhiều bất cập, sai sót, dang dở, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là về môi trường. Nếu chấm dứt Dự án, doanh nghiệp sẽ chịu những thiệt hại kinh tế nhất định nhưng hàng triệu người dân Hà Tĩnh sẽ phát triển bền vững, an toàn.

Những chiếc máy xúc nhập khẩu cỡ lớn nằm bất động, các tòa nhà điều hành, công xưởng hoang tàn, gỉ sét, nhiều mái tôn lung lay và chực rơi bất cứ lúc nào… đó là thực trạng tại Xí nghiệp khai thác mỏ TIC sau 12 năm tạm dừng.

Mùa mưa, hàng nghìn hécta đất sản xuất ngập trong nước lũ, đồng ruộng sình lầy, xói lở. Mùa nắng, đồng khô, cỏ cháy, cát bụi mù mịt. Nguồn nước nhiễm phèn, tụt nước ngầm. Đất ở không được cấp; tài sản đã kiểm đếm nhưng không được đền bù; lao động không có việc làm; hạ tầng không được đầu tư xây dựng…Đó là hàng loạt hệ lụy từ Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê đeo đẳng người dân của 5 xã bãi ngang huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) nhiều năm qua.

Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê (viết tắt là Dự án) do Công ty CP sắt Thạch Khê (TIC) làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư sau điều chỉnh hơn 14.500 tỷ đồng. Dự án kỳ vọng sẽ làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt tỉnh Hà Tĩnh. Năm 2009, Dự án triển khai rầm rộ để thử nghiệm công nghệ và bóc đất tầng phủ. 2 năm sau, Dự án tạm dừng, chủ đầu tư thu về được 3.000 tấn quặng. Đến nay, sau 12 năm tạm dừng, Dự án nghìn tỷ chỉ còn... đống hoang tàn.

Khu tái định cư xã Đỉnh Bàn (huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) nằm vắt vẻo một bên cầu Cửa Sót, nhìn qua những tưởng nơi đây bình yên, trù phú vì quy hoạch bài bản nhưng bên trong buồn hiu hắt vì dân thiếu thốn, khó khăn. Hàng nghìn người phải đi nơi khác tìm việc làm để mưu sinh. Có những hộ dân phải “trốn” khu tái định cư về nơi ở cũ bên moong mỏ để kiếm kế sinh nhai.

Mùa mưa đến, đất sản xuất bị sình lầy, xói lở. Mùa nắng thì bị cát lấp; nguồn nước ô nhiễm, tụt nước ngầm, thiếu nước trầm trọng; đất ở không được cấp; đất đai đã kiểm đếm nhưng không được đền bù; không có việc làm, người lao động phải tha phương cầu thực; công trình nhà nước không được đầu tư xây dựng;… Đó là những hệ lụy từ dự án “treo” khiến gần 6.000 hộ dân với 27.000 nhân khẩu ở 5 xã bãi ngang huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) phải gánh chịu trong hơn một thập kỷ qua.

Sau hơn 10 năm dừng khai thác mỏ sắt Thạch Khê (huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh), cuộc sống của hơn 6.000 hộ dân ở 5 xã bị ảnh hưởng mới “ngoi” lên được một ít thì nay đứng trước “lằn ranh” giữa tái khởi động và dừng dự án. Những hệ lụy của việc bóc đất tầng phủ tại mỏ sắt có trữ lượng lớn nhất Đông Nam Á này đã đeo đẳng người dân vùng bãi ngang, trong khi tiềm năng lợi thế để phát triển du lịch sinh thái, du lịch biển bị kìm hãm. Lối đi nào cho dự án tuyển quặng lớn nhất Đông Nam Á?

Trong chuyến công tác tại Hà Tĩnh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có buổi khảo sát thực trạng mỏ sắt Thạch Khê và bãi biển Thạch Hải (huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh).

Đề xuất dừng dự án mỏ sắt Thạch Khê ở tỉnh Hà Tĩnh đang thu hút nhiều ý kiến trái chiều. Trong kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa 14 diễn ra hồi tháng 10 vừa qua, nhiều đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh đã lên tiếng đề nghị cần phải dừng dự án này. Trong khi đó, phía công ty đầu tư cho rằng việc dừng dự án sẽ kéo theo nhiều hệ lụy xấu.

Tại kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVII vừa qua, cả hệ thống chính trị tỉnh Hà Tĩnh đã thể hiện quyết tâm đề nghị Chính phủ cho dừng (chấm dứt) Dự án mỏ sắt Thạch Khê.

Sáng ngày 21/6, Đoàn công tác của Bộ KH&ĐT do Thứ trưởng Đào Quang Thu dẫn đầu đã đi kiểm tra tại một số dự án lớn đang triển khai trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.

“Khai thác mỏ sắt Thạch Khê cần gắn với phát triển môi trường bền vững”, ông Lê Đình Sơn - Bí thư Tỉnh uỷ Hà Tĩnh chỉ đạo như vậy trong chuyến thị sát tiến độ thực hiện dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê diễn ra sáng 24/5. Bên cạnh đó, trong chuyến khảo sát này, chính quyền địa phương còn phản ánh rằng vùng ảnh hưởng của dự án quặng sắt lớn nhất khu vực Đông Nam Á này vẫn còn nhiều hệ lụy chưa được chủ đầu tư khắc phục.

Sự cố môi trường từ dự án hơn 10,5 tỷ USD của Formosa gây ra khiến tỉnh Hà Tĩnh “dè chừng” khi TIC đề nghị được tái khởi động lại Dự án mỏ sắt Thạch Khê. Việc chính quyền tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu khắc phục tồn đọng trước rồi mới khởi động lại Dự án nhận được sự đồng thuận của người dân.

Liên quan đến vụ việc mỏ sắt Trại Cau thuộc địa bàn thị trấn Trại Cau, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên liên tục “gây họa” cho dân mà báo Đại Đoàn Kết đã phản ánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Nhữ Văn Tâm vừa chỉ đạo UBND huyện Đồng Hỷ rà soát, xác định những hộ dân nằm trong khu vực sụt lún đất, nứt các công trình xây dựng để tiến hành di rời, bố trí tái định cư trong tháng 7/2016.