Xanh mà vẫn giàu mới giỏi
Ai cũng biết cách đây khoảng gần 15 năm, tỉnh Bình Dương đã là một trong số ít tỉnh, thành phố trên cả nước sớm gia nhập câu lạc bộ nghìn tỷ. Và hiện Bình Dương đang phấn đấu tới năm 2020 sẽ thành đô thị loại I, là thành phố trực thuộc Trung ương. Người ta vẫn thường quan niệm rằng cái sự giàu là phải đi đôi với đánh đổi, hy sinh một vài, thậm chí là nhiều thứ. Vậy nhưng tỉnh Bình Dương vẫn được quy hoạch “gọn gàng”, vẫn “xanh” và vẫn cứ trở thành một trong những tỉnh có tốc độ phát triển kinh t
Nói như vậy để thấy rằng không nên và cũng không nhất thiết phải đánh đổi mọi giá để phát triển kinh tế - xã hội. Điều này đã được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc không dưới một lần nhắc lại. Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh rằng, việc phát triển kinh tế - xã hội phải trên cơ sở bền vững, tôn trọng và bảo vệ môi trường, chứ không thể “phát triển nóng”, để rồi sau đó lại phải đi dọn dẹp hậu quả do nó gây ra. Lãnh đạo tỉnh Bình Dương giỏi ở chỗ không phải đến bây giờ, khi Thủ tướng chỉ đạo rát rạt thì mới thực hiện, mà tỉnh này đã biết “nhìn xa, trông rộng” cách đây hàng thập kỷ rồi.
Nói có sách, mách có chứng, trong những năm qua, trong quy hoạch phát triển đô thị, Bình Dương luôn đặt tiêu chí phát triển mô hình đô thị xanh - công nghiệp sạch lên hàng đầu. Điều này lý giải vì sao dù là một trong những tỉnh có nhiều khu công nghiệp (Bình Dương có tỷ lệ đô thị hóa đạt gần 77% với tốc độ tăng trưởng hàng năm), song Bình Dương hầu như không bị vấn nạn ô nhiễm đe dọa, người dân vẫn được tận hưởng không khí trong lành, mát mẻ bởi giải pháp quy hoạch xanh của tỉnh này. Trong quá trình thúc đẩy đô thị hóa, Bình Dương đang kết hợp giữa mô hình đô thị xanh với một nền sản xuất công nghiệp sạch, từng bước khẳng định vai trò tiên phong cho việc áp dụng mô hình này để nhất quán theo định hướng phát triển bền vững.
Mô hình kiến trúc xanh, đô thị xanh là một xu hướng không chỉ ở Việt Nam mà toàn thế giới đang hướng tới. Tại Bình Dương cũng vậy, từ UBND tỉnh đến các sở, ngành đều xác định xu hướng, hiện thực hóa các tiêu chí kiến trúc xanh, sáng tạo nên một môi trường sống hòa quyện giữa con người với thiên nhiên. Chính từ nhận thức trên, Bình Dương đã không “tận dụng” tối đa quỹ đất để xây dựng các cao ốc chọc trời, những siêu thị, trung tâm thương mại... mà cân đối quỹ đất dành cho phát triển công viên cây xanh, các khu vui chơi cộng cộng như những lá phổi xanh cho tỉnh.
Về mô hình phát triển cân bằng giữa công trình xây dựng và công viên cây xanh của Bình Dương có thể kể đến các dự án, công trình tiêu biểu như: Khu đô thị mới Hòa Phú, Trung tâm Thương mại Becamex Center, Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore, Làng biệt thự sinh thái... Đáng quý ở chỗ, việc quy hoạch xanh không chỉ dừng ở trên khẩu hiệu và trên giấy mà đã được Bình Dương quán triệt đến từng doanh nghiệp tham gia đầu tư các dự án trên địa bàn tỉnh.
Bởi vậy, trong một không gian kiến trúc hạn chế, xen kẽ với các dây chuyền sản xuất công nghiệp khô cứng, các chủ đầu tư đã cố gắng đưa không gian mặt nước, gió và cây xanh vào tạo nên một sự tươi mát, trong lành cho môi trường sống. Ở những công trình như các khu chung cư, công trình thương mại, thậm chí là nhà máy sản xuất, các chủ đầu tư cũng đã cố gắng tạo nên những mảng xanh, bằng các hàng cây xanh hay những vườn treo len lỏi trong công trình.
Còn nữa, giờ đây việc bê tông hóa vỉa hè, bề mặt kênh rạch tại Bình Dương cũng dần hạn chế, thay vào đó là những thảm cỏ xanh rì, đều, phẳng tắp. Cây xanh đô thị cũng được xác định rõ ràng và mang tính đặc thù, đó là các loại cây sao, dầu. Trong thời gian tới, Bình Dương sẽ thực hiện một số dự án theo quy hoạch chung đô thị như trục thoát nước và công viên cây xanh cảnh quan Suối Giữa, hệ thống cây xanh cảnh quan ven sông Đồng Nai, Sài Gòn, công viên cây xanh và hồ nước cảnh quan, điều hòa thoát nước đô thị... sẽ tạo thêm nhiều mảng xanh cho đô thị của Bình Dương.
Nói gì thì nói, quy hoạch phải đồng bộ thì mới mong có được không gian mát mẻ, trong lành, biến đô thị trở thành nơi đáng sống. Dù có trồng bao nhiêu cây xanh, quy hoạch bao nhiêu công viên nhưng không kiểm soát tốt các khu công nghiệp thì mọi nỗ lực cũng vẫn chỉ là con số âm. Xác định được điều đó, Bình Dương đã hết sức quan tâm đến việc quy hoạch phát triển công nghiệp sạch. Trong nhiều năm qua, Bình Dương đã đề ra các chương trình hành động, bảo vệ môi trường trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa rất rõ ràng. Theo đó, 96% các KCN, cụm công nghiệp đã bảo đảm có hệ thống xử lý nước thải tập trung. Đặc biệt, tại KCN Việt Nam - Singapore, đi trong KCN nhưng người ta có cảm giác như đang dạo mát trong một công viên nào đó.
Bình Dương đã và vẫn đang là địa phương đi đầu trong việc phát triển kinh tế - xã hội bền vững với không gian xanh, công nghiệp sạch. Điều đáng nói là mặc dù không tiếp nhận đầu tư vào tỉnh để phát triển kinh tế bằng mọi giá, song Bình Dương lại là một trong số ít tỉnh, thành phố thu hút đầu tư nước ngoài. Bởi thế, vẫn đạt được mục tiêu phát triển đô thị xanh, nhưng Bình Dương vẫn “làm giàu” không chỉ nhờ vào nguồn vốn FDI, mà còn có không ít các dự án đầu tư của doanh nghiệp trong nước.
Tới đây, Bình Dương vẫn sẽ tiếp tục triển khai chiến lược về tăng trưởng xanh, phấn đấu trở thành một đô thị văn minh, hiện đại, có môi trường sống tốt, bảo đảm tăng trưởng kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường. Có lẽ đây là một hướng đi đúng mà nhiều tỉnh, thành phố khác cần tham khảo khi quy hoạch phát triển địa phương mình.
