Chọn DN vi phạm về BHXH để khởi kiện
Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đề nghị, trong năm 2016, bên cạnh việc tổ chức các đoàn giám sát, cần chọn khoảng 2 đến 3 trường hợp có vi phạm pháp luật về BHXH để khởi kiện ra tòa nhằm răn đe và tạo sự chuyển biến trong chấp hành pháp luật về BHXH đối với các DN, bảo vệ quyền lợi người lao động.

Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân phát biểu chỉ đạo hội nghị.
“Tất cả 6/6 tỉnh được giám sát đều có doanh nghiệp nợ BHXH. Tổng số nợ BHXH của 6 tỉnh là hơn 433 tỷ đồng. Tỷ lệ bao phủ BHXH bình quân của 6 tỉnh được giám sát đạt 13% trên tổng số lực lượng lao động tham gia BHXH”, đó là những thông tin được đưa ra tại hội nghị sơ kết chương trình phối hợp giám sát liên ngành việc thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội năm 2015 diễn ra chiều 23/3.
Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân dự và chủ trì Hội nghị.
6 tỉnh nợ BHXH hơn 433 tỷ đồng
Theo Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Mai Đức Chính, từ ngày 5/10 đến 13/11/2015, Đoàn Giám sát liên ngành của UBTƯ MTTQ Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Bộ Lao động-TB&XH, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam đã tiến hành giám sát việc thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội (BHXH) tại 16 doanh nghiệp trên địa bàn 6 tỉnh Hà Nam, Nam Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Đồng Tháp, An Giang.

Quang cảnh hội nghị.
Kết quả giám sát cho thấy có 15/16 DN thường xuyên đóng BHXH chậm theo quy định của Luật BHXH, ít nhất từ 1 - 2 tháng trở lên. Cá biệt có 3 DN nợ dây dưa, kéo dài trên 2 năm (Cty CP Cơ khí dầu khí, Cty Hòn Tằm biển Nha Trang và Cty CP Mai Linh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên) và 2 DN nợ trên 6 tháng (Cty Dayeon BiJou VN và Cty CP Gỗ Trường Thành). Tổng số chậm đóng và nợ BHXH của 16 doanh nghiệp là trên 31 tỷ đồng.
Có 7/16 DN đăng ký và tham gia đóng BHXH, BHYT, BHTN chưa đầy đủ cho người lao động làm việc tại doanh nghiệp. Việc ký kết HĐLĐ còn chưa đúng với quy định của pháp luật như không ký HĐLĐ hoặc ký HĐLĐ thời vụ cho lao động thường xuyên tại DN, hoặc thỏa thuận đóng BHXH tự nguyện thay vì phải đóng BHXH bắt buộc. Có 1.985 người lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, BHTN bắt buộc nhưng DN chưa đăng ký tham gia đóng BHXH và 1.106 trường hợp DN báo cáo là ký HĐLĐ dưới 3 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH.
Kết quả giám sát năm 2015 cũng cho thấy, tất cả 6/6 tỉnh được giám sát đều có doanh nghiệp nợ BHXH. Tổng số nợ BHXH của 6 tỉnh là hơn 433 tỷ đồng. Tỷ lệ trung bình số doanh nghiệp đăng ký tham gia BHXH trên tổng số doanh nghiệp đăng ký hoạt động chiếm 40% và tỷ lệ doanh nghiệp chậm và nợ BHXH trên số doanh nghiệp tham gia đóng BHXH là 44,9%.
“Tỷ lệ bao phủ BHXH bình quân của 6 tỉnh được giám sát đạt 13% trên tổng số lực lượng lao động tham gia BHXH. Tính trung bình cả 6 tỉnh có 14% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp, 64,6% dân số tham gia BHYT. Tỷ lệ này còn rất xa so với mục tiêu của Nghị quyết 21/NQ là đến năm 2020 có 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, 35% tham gia BH thất nghiệp và 80% dân số tham gia BHYT”, ông Mai Đức Chính thông tin.

Quang cảnh hội nghị.
Giám sát những thành phố có lao động công nghiệp nhiều nhất
Từ kết quả năm 2015, Đoàn giám sát liên ngành đề nghị UBTƯ MTTQ Việt Nam có kiến nghị với Chính phủ có giải pháp xử lý nợ BHXH ở các doanh nghiệp không còn hoạt động, phá sản hoặc có chủ là người nước ngoài bỏ trốn khỏi Việt Nam; khoanh nợ BHXH cho những doanh nghiệp thực sự khó khăn để đảm bảo quyền lợi cho người lao động và cả doanh nghiệp.
“Năm 2016, bên cạnh việc giám sát về BHXH, đề nghị giám sát về bữa ăn ca cho người lao động hoặc giám sát về việc thực hiện pháp luật về tiền lương trong các loại hình doanh nghiệp”, ông Mai Đức Chính nói.
Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đánh giá cao những kết quả 5 cơ quan đạt được trong việc thực hiện chương trình phối hợp giám sát. Qua 2 năm triển khai thực hiện đã hình thành cơ chế phối hợp ổn định cũng như góp phần giảm số nợ đọng BHXH.
Theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân kết quả giám sát tại 6 tỉnh thành phố tỷ lệ số DN đóng BHXH thực sự mới chỉ 40%, số không đóng là 60%. Đây là hiện trạng đáng suy nghĩ.
Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đề nghị, trong năm 2016, bên cạnh việc tổ chức các đoàn giám sát, 4 cơ quan chọn khoảng 2 đến 3 trường hợp có vi phạm pháp luật về BHXH để khởi kiện ra tòa nhằm răn đe và tạo sự chuyển biến trong chấp hành pháp luật về BHXH đối với các DN, bảo vệ quyền lợi người lao động.
Về chương trình giám sát năm 2016, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân đề nghị ở Trung ương chỉ tiến hành một số cuộc giám sát tập trung vào một số tỉnh, thành phố như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh, Bình Dương. Nội dung giám sát bên cạnh việc thực hiện pháp luật BHXH cần mở rộng đến việc chấp hành luật pháp về tiền lương.
“Việc giám sát cần được chuyển giao để Liên đoàn lao động các động các địa phương triển khai thực hiện. Trong năm 2016 nên chuyển giao việc giám sát cho 15 tỉnh, thành phố có số thu thuế, lao động công nghiệp nhiều nhất để tiếp tục triển khai thực hiện tại các địa phương khác vào các năm tiếp theo”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân gợi ý.
Một số hình ảnh tại hội nghị:

Đại diện Thanh tra Chính phủ phát biểu.

Ông Đỗ Văn Sinh, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam.

Ông Đặng Ngọc Tùng, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam.

Ông Mai Đức Chính, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam.

Ông Phạm Minh Huân, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.