Đẩy 'bánh xe cải cách'
Chính phủ kiến tạo không dừng ở lời nói mà phải là hành động cụ thể của các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương. Sẽ thanh, kiểm tra giám sát và xử lý nghiêm cán bộ kéo lùi “bánh xe cải cách” - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định như vậy tại buổi tiếp xúc cử tri TP Hải Phòng.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp xúc cử tri tại quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng.
Nhận xét về thái độ phục vụ của cơ quan công quyền thời gian gần đây, đại diện cử tri Hải Phòng ông Nguyễn Văn Điền cho rằng, đã có chuyển biến tích cực nhưng dường như đó chỉ là chính quyền cấp cao, ở cơ sở, xem ra sự chuyển động còn rất chậm. Có tình trạng “Chính phủ và các bộ, ngành thì hừng hực cải cách nhưng xuống địa phương thì lạnh lẽo lắm!”.
Vì sao chủ trương xây dựng Chính phủ kiến tạo, hành động, vì dân phục vụ một quyết sách hay đến thế dường như vẫn dừng ở cấp cao chưa thấm đến cấp cơ sở? Điều này có nhiều lý do. Thứ nhất, do nền hành chính của chúng ta cải cách với tốc độ chóng mặt, việc áp dụng công nghệ hiện đại thay thế trình độ thủ công xưa cũ đã làm cho một bộ phận không nhỏ cán bộ không theo kịp, cho nên có độ trễ nhất định trong thực hiện những quyết sách đòi hỏi phải đáp ứng ngay. Nếu mắc ở lý do này, một yêu cầu cần cấp bách đưa ra đó là cán bộ phải nâng cao trình độ để đáp ứng nhiệm vụ. Nếu không đáp ứng yêu cầu, chắc chắn anh sẽ bị loại.
Thứ hai, thủ tục hành chính của chúng ta dù đã được đơn giản hóa nhưng vẫn còn lắm sự rườm rà, rối rắm, gây ra nhiều cách hiểu, khiến người vận dụng nó chỉ có nghĩa vụ giải thích mà chẳng giải quyết cho người dân và doanh nghiệp (DN). Chẳng hạn điều kiện cơ sở đóng tàu cá tại Thông tư 26/2014 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu phải có đầy đủ máy cưa vòng, máy cưa đĩa, máy cưa cầm tay, máy bào, máy đục, máy khoan, máy mài, máy hàn, máy nén khí, kích… Nghĩa là các DN phải tự làm tất cả từ A tới Z trong khi thế giới hiện nay đang kiến thiết theo chuỗi, mạng để nâng cao hiệu quả kinh doanh. Như vậy, để đáp ứng yêu cầu trên thì đến Boeing- một công ty nổi tiếng cũng bó tay, không đáp ứng được điều kiện kinh doanh của Việt Nam.
Tất nhiên, thủ tục vẫn chỉ là thủ tục. Thủ tục hành chính có cải cách thông thoáng đến đâu nhưng cốt yếu vẫn ở người vận dụng nó. Mọi sự cải cách sẽ là vô nghĩa nếu cán bộ cố tình câu giờ, cố tình làm chậm “bánh xe cải cách” thì mọi sự đổi mới cũng là vô nghĩa. Điều mà dư luận bức xúc chính là thái độ phục vụ của cán bộ công chức. Họ “câu giờ” chỉ vì những lý do “tế nhị” chứ không hẳn “thủ tục hành chính nó phải thế”.
Để xây dựng Chính phủ kiến tạo tất nhiên không chỉ phụ thuộc cán bộ cấp cao. Ý thức rõ điều này khi làm việc với nhiều tỉnh thành, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đặt vấn đề: “Ông chủ tịch nói cải cách nhưng sở, huyện, phòng, chuyên viên của ông có cải cách tốt hơn không? Cả hệ thống có chuyển động để phục vụ sự phát triển không?”. Muốn rõ, cán bộ cấp dưới có thực hiện tốt chủ trương này hay không, “phải sát dân, sát việc, phải đổi mới từ nhận thức đến hành động”.
Tuy nhiên, từ nhận thức đến hành động là một quá trình và yêu cầu của phát triển đòi hỏi quá trình ấy phải được tiến hành nhanh hơn, quyết liệt hơn. Tinh thần cải cách của Thủ tướng và Chính phủ phải thấm đẫm vào từng nếp nghĩ, từng hành động của mỗi cán bộ, công chức trong hệ thống công quyền. Nếu không, tất cả những tuyên bố hay hành động cải cách của Trung ương cũng không thể mang lại kết quả tốt lành cho người dân ở cả phương diện xã hội lẫn kinh tế.
Rõ ràng, chỉ một thủ tục được bãi bỏ thì hàng ngàn tỉ đã được tiết kiệm cho DN và người dân. Chỉ một hành động đúng của mỗi cán bộ, công chức đã góp phần củng cố thêm niềm tin, tạo dựng nền hành chính kiến tạo, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Nhưng ý thức này làm sao để cả hệ thống hành pháp nhận thức được? Đó vẫn là một vấn khó mà trung ương cần lời giải đáp bằng hành động cụ thể. Hành động cụ thể đó theo nhiều chuyên gia đó phải là chế tài đủ mạnh và có sự giám sát rõ ràng.
“Chính phủ cũng bàn tới cơ chế giám sát bởi lâu nay nhiều DN vẫn phản ánh việc trên nóng nhưng dưới vẫn lạnh, thậm chí còn đóng băng hay như việc Thủ tướng quyết liệt “cởi trói” cho DN nhưng một vài nơi đâu đó vẫn trói lại, thắt lại”- Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng chia sẻ. Theo ông Mai Tiến Dũng, Chỉ thị số 26/CT-TTg do Thủ tướng vừa ban hành trong tháng 6 này chính là câu trả lời cứng rắn nhất về chế tài nghiêm cho công tác cán bộ.
Theo đó, phải đào tạo, nâng cao trình độ và đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo có đủ phẩm chất, năng lực thực hiện tốt nhiệm vụ theo tinh thần hỗ trợ DN. Các đơn vị cần phải chấm dứt thái độ sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho DN; áp dụng hình thức kỷ luật nghiêm khắc đối với những trường hợp vi phạm.
Quyết liệt xử lý tình trạng cán bộ nhũng nhiễu gây khó khăn cho DN, loại bỏ cán bộ hư hỏng ra khỏi bộ máy. Thủ tướng khẳng định, việc xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo, hành động, phục vụ người dân và DN không phải chỉ nói bằng miệng mà phải hành động mà hành động đó không phải là chỉ ở Trung ương mà cả ở địa phương, nhất là các cấp chính quyền cơ sở. Bởi, người dân gặp chính quyền cơ sở, ở quận, huyện rất lớn. Theo Thủ tướng, thời gian qua, một số nơi còn chậm, gây phiền hà, khó khăn cho người dân và DN.
Theo đó, phải tăng cường kiểm tra, đôn đốc ở các cấp, các ngành về việc này. Đồng thời phải xử lý nghiêm minh những cán bộ, tổ chức sai phạm, làm ảnh hưởng đến chủ trương này. Dùng chế tài thật nghiêm để xử lý cán bộ cố tình cản trở bánh xe cải cách. Hy vọng với những biện pháp cứng rắn, đủ mạnh sẽ không còn tình trạng trên nóng - dưới lạnh, tình trạng cán bộ đủng đỉnh, chậm chạp kéo lùi chủ trương xây dựng Chính phủ kiến tạo vì dân phục vụ. Trên tinh thần ấy, “bánh xe cải cách” phải được chung tay thúc đẩy chứ không phải là chỉ vịn hờ mà không dùng lực; hay tai hại hơn còn là chuyện “chọc gậy bánh xe”, khiến cỗ xe cải cách không thể tiến lên phía trước.
